Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
TECVİD SEÇİMİ
TECVİD SEÇME USULÜ (KARABAŞ TECVİDİNE GÖRE)
Karabaş tecvidinin musannifi (yazarı), Muhammed Hamdi Şeyh Abdurrahman Karabaşî Hazretleridir.
Kıraatte imamımız Âsım hazretleridir. Râvisi ise Hafs’dır.
Lügaten, bir şeyi güzel ve hoşça yapmak manasına gelen tecvit, tef’ıl vezninde mastardır. Cevvede Yücevvidü, Tecviden diye tasrif olunur.
İstilahda (Kıraat İlminde) ise;
وَ هُوَ اِعْطاَءُ الْحُرُوفِ حَقَّهاَ مِن كُلِّ صِفَةِ وَمُسْتَحَقَّهاَ وَ رَدَّ كُلِّ وَاحِدِ لاَصْلِهِ
“harflerin lâzımı ve arızî sıfatlarını vererek her bir harfi mahrecinden çıkartmaktır.”
Tecvidin Gayesi: Cenabı Hakkın “Kur’an-ı Kerimi açık açık tane tane tertil ile oku” emrinin yerine getirilmesini ve kulun sevaba ulaşmasını sağlamaktır.
Tecvidin Hükmü: Tecvid ilmini bilsin bilmesin, Kur’an-ı Kerimi tecvid üzere okumak her Müslüman kadın ve erkeğe farzı ayndır.
DİKKAT: Tecvid ilmini bilmek farzı kifayedir, yani, cemaatin içinde bilenlerin bulunması, diğerlerini mes’uliyetten kurtarır. Fakat Kur’an-ı Kerimi tecvid üzere okumak farzı ayn olduğundan tecvid ilmini bilmese dahi, her Müslüman onu iyi bilen bir hocadan öğrenmekle mükelleftir. Hasan Hüseyin VAROL/Karabaş Tecvidi, Sayfa: 25
Hz. Ali’ye tertil nedir? Diye sormuşlar:
Tertil;Harfleri tecvid yani sıfatı lazıme ve sıfatı arızaları ile okumak ve vakıfları bilmektir. Buyurmuş.
Başka bir rivayette;
Harfleri tecvidli okumak, vukuf ve ibtidayı bilmektir.
Harfi Med: Çekilmeyi kabul eden harf.
Sebebi Med: Meddi aslînin 1 elif miktarından ziyade çekilmesine sebep olan amillere denir.
Meddi Tabii: ( ) Meddi Tabiidir. ( ) yi çeken harfi Medden “elif” var. Sebebi Medden bir şey yok.
Meddi Muttasıl: ( ) Meddi Muttasıldır. “Cim”i çeken harfi medden “elif”, sebebi medden “hemze” olup ikisi bir kelimede vaki olduğu için. Meddi muttasılda vaciplik 2 eliftir.
Meddi Munfasıl: ( ) Meddi Munfasıldır. “Ye”yi çeken harfi medden “elif”, sebebi medden “hemze” olup ikisi başka başka kelimede vaki olduğu için.
Meddi Lazım : ( ) Meddi Lazım Kelime-i Müsakkaledir. “Ha”yı çeken harfi medden “elif”, sebebi medden 1 nci “gaf”ın sükûnu, lazım vaki olduğu için. Sükunu lazım olan ‘KAF’ tan sonra aynı harf geldiği için kelime-i müsakkaledir.
: ( ) Meddi Lazım Kelime-i Muhaffefedir. “Hemze”yi çeken harfi medden “gizli elif”, sebebi medden “lam”ın sükûnu, lazım vaki olduğu için. Sükunu lazım olan ‘Lam’ dan sonra ‘lam’ ın gayri bir harf geldiği için kelime-i muhaffefedir.
: ( ) Meddi Lazım Harfi Müsakkaldir. “Lam”ı çeken harfi medden “gizli elif”, sebebi medden 1 nci mimin sükûnu, lazım vaki olduğu için. Sükunu lazım olan ‘MİM’ den sonra aynı harf geldiği için harfi müsakkaldir.
: ( ) Meddi Lazım Harfi Muhaffefdir. “Mim”i çeken harfi medden “gizli ye”, sebebi medden “mim”in sükûnu, lazım vaki olduğu için. Sükunu lazım olan ‘MİM’ den sonra her hangi bir harf gelmediği için harfi muhaffefdir.
Meddi Lazımı 4 veya 3 elif miktarı çekmek vaciptir.
Meddi Arız: ( ) Meddi ârızdır. “Mim”i çeken harfi medden “vav”, sebebi medden “nun”un sükûnu, ârız vaki olduğu için. Âhiri Meftuh olduğu için 3 vecih caizdir.
Tul – Tevessut – Kasr.
(4) (3) (1)
: ( ) Meddi ârızdır. “Dal”ı çeken harfi medden “ye”, sebebi medden “nun”un sükûnu, ârız vaki olduğu için. Âhiri Meksur olduğu için 4 vecih caizdir.
Tul – Tevessut – Kasr. Birde Revm. (Revm, 1 elifle yapılır.)
(4) (3) (1)
: ( ) Meddi ârızdır. “Ayn”ı çeken harfi medden “ye”, sebebi medden nunun sükûnu, ârız vaki olduğu için. Âhiri Mezmum olduğu için 7 vecih caizdir.
Tul – Tevessut – Kasr. Tul ile İşmam – Tevessut ile İşmam – Kasr ile İşmam - birde Revm
(4) (3) (1) (4) (3) (1) (1)
Meddi Liin: ( ) Meddi liindır. Harfi liinden “ye” olup sebebi medden “nun”un sükûnu, Lâzım vaki olduğu için. 2 vecih caizdir. Tul – Tevessut
(3) (2)
( ) Meddi liindır. Harfi liinden “ye” olup, sebebi medden “he”nin sükûnu, ârız vaki olduğu için. Âhiri Meksur olduğu için 4 vecih caizdir.
Tul – Tevessut – Kasr. Birde medsiz revm yapılır.
(3) (2) (1)
Not: Meftuh ve Mezmum buna kıyasla seçilir.
İhfa: ( ) İhfadır. Tenvin İhfa harflerinden “keramee”nin “kef”ine uğradığı için.
İzhar: ( ) İzhardır. “Nun sakin” izhar harflerinden “Allahü”nün “hemze”sine uğradığı için.
İklab: ( ) İklabdır. Nun sakin iklab harfi olan be’ye uğradığı için.
İdğam Meal Ğunne: ( ) İdğam meal ğunnedir. Tenvin “Yemnü” harflerinden “ye”ye uğradığı için.
: ( ) İdğam meal ğunne de geçen izhardır. “Nun sakin” ile “ye” bir kelimede vaki olduğu için.
İdğam bile ğunne: ( ) İdğam bile ğunnedir. Tenvin “ler” harflerinden “lam”a uğradığı için.
İdğam Misleyn: ( ) İdğan misleyndir. “te” sakin olup yine kendi misline uğradığı için. “Diğerleri buna kıyasla seçilir.”
: ( ) Hem idğam misleyn hem idğam meal ğunnedir. İdğam misleyndir. “nun”, sakin olup yine kendi misline uğradığı için. İdğam meal ğunnedir. “Nun sakin” “yemnü” harflerinden “nun”a uğradığı için.
( ), ( ) hem idğam misleyn hem idğam meal ğunnedir.
( ), ( ) mim sakinin üç halinden, idğam misleyn meal ğunnedir. “Mim sakin”, “mim” e uğradığı için.
Mimi sakinin üç hali: ( ) Mim sakinin 3 halinden idğam misleyn
Meal gunnedir. “Mim sakin” “mim”e uğradığı için.
( ) “Mim sakin”in 3 halinden ihfayı- şefevidir. “Mim sakin” “be”ye uğradığı için.
( ) Mim sakinin 3 halinden izhar-ı şefevidir. “Mim sakin” “mim” ile “be” nin ğayri harflerden “fe” ye uğradığı için.
İdğam Mütecaniseyn: ( ) İdğam Mütecaniseyndir. “te” sakin, “tı” ya uğradığı için. (Diğerleri buna kıyasla seçilir.)
İdğam Mütegaribeyn: ( ) İdğam Mütegaribeyndir. “lam sakin”, “ra” ya uğradığı için.
İdğam Şemsiyye: ( ) İdğam Şemsiye meal ğunnedir. “Lamı tarif” idğam şemsiye harflerinden “neam”ın “nun”una uğradığı için.
: ( ) İdğam Şemsiye bile ğunnedir. “Lamı tarif” idğam şemsiye harflerinden “tüb”ün “te”sine uğradığı için.
İzhar kameriyye: ( ) İzhar kameriyedir. “Lamı tarif” izhar kameriye harflerinden “agîmehü”nün “ayn”ına uğradığı için.
Kalkale: ( ) Kalkaledir. “Gutbü cedin” harflerinden “del” kelimenin ortasında sakin olarak vaki olduğu için. (Diğerleri buna kıyasla seçilir.)
Hükmürra: ( ) “Râ” Meftuh olduğu için hükmü kalın okumaktır.
( ) “Râ” sakin me kabli meftuh olduğu için hükmü kalın okumaktır.
( ) “Râ” sakin, maa badinde “hurufu istila”dan “sad” vaki olduğu için hükmü kalın okumaktır. (Diğerleri buna kıyasla seçilir.)
( ) “Râ” sakin maa kablide sakin. Sakine itibar olunmaz. Maa kabline itibar olunur. Ma kabli Meftuh olduğu için hükmü kalın okumaktır.
( ): “Ra” sakin maa kabli “harfi lîn” olduğu için hükmü ince okumaktır.
Lafzatullah: ( ) Lafzai celalin maa kabli meftuh olduğu için kalın okunur.
( ) lafzai celalin me kabli meksur olduğu için ince okunur.
Zamir: ( ) Zamirin me kabli harekeli olduğu için çekilir.
( ) Zamirin me kabli sakin olduğu için çekilmez.
ARTIK BOŞLUKLARA MİSALLERİ YAZMAK SİZDEN