Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
islamda Mizah
Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) ilahiyat Fakültesi ÖGretim Görevlisi Dr. Yusuf DoGan, islam'da mizahin yasak olduGuna dair görüslerin bazi hadislerin yanlis yorumlanmasindan kaynaklandiGini belirterek, ''insanlarin en güler yüzlüsü olan Hz. Peygamber, mizahi yasaklamak söyle dursun, bir psikolog edasiyla onun bir ihtiyaç olduGunu vurgulamistir'' dedi. ''islam'da mizah anlayisi, Hz. Peygamber ve mizah'' konulu arastirmalari bulunan Dr. DoGan, AA muhabirine yaptiGi açiklamada, bütün rivayet ve görüslere bakildiGinda, islam'da insanin ciddiyetini yok eden ve onu hafife alan, kin ve düsmanliGa sebep olan mizahin
yasaklandiGinin, bunun disindaki durumlarda da mizaha izin verildiGinin anlasildiGini söyledi. islam'da sakanin sinirsiz ve ölçüsüz olmadiGini, mizah yaparken dikkat edilmesi gereken kurallar bulunduGunu ifade eden DoGan, mizahi,yalan ve uydurma sözler söyleyerek, bir anlamda insanlara manen zarar verecek sekilde yapmamak, saka ile de olsa bir kisinin malina el koymamak, herhangi bir kimseyi korkutmamak ve tedirgin etmemek gibi kurallarin bunlardan bir kismi olduGunu vurguladi.
Ayetler, hadisler ve islam alimlerinin görüslerinden mizahin yasaklanmadiGi, ancak bir kisim sinirlar getirildiGinin anlasildiGini belirten Dr. DoGan, söyle devam etti: ''islam kültüründeki mizah anlayisinin belirlenmesinde Hz. Peygamber'in konumu önemlidir. Zira o çok neseli bir mizaca sahip olmasi sebebiyle sözlü ve fiili olarak sakalarini çocuk, genç, yetiskin ve ihtiyar pek çok kisiye yapmistir. Hz. Peygamber sahabeye saka yaptiGi gibi sahabe de ona saka yapmistir. O da onlarin bu sakalarina tebessüm veya mukabil bir sakayla cevap vermistir. Ayetlere, Hz. Peygamber'in ve sahabenin sakalarina dayanarak islam'in aGirbasli mizaha izin verdiGi ve insanlarin sahsiyetini ayaklar altina alan mizahin yasaklandiGi açikça anlasilmaktadir. islam'da mizahin yasak olduGuna dair görüsler, bazi hadislerin yanlis yorumlanmasindan kaynaklanmistir. YasadiGi dönemde, insanlarin en güler yüzlüsü olan Hz. Peygamber mizahi yasaklamak söyle dursun, bir psikolog edasiyla bunun bir ihtiyaç olduGunu vurgulamistir.'' DoGan, Hz. Muhammed'in ihtiyaca göre saka yaparak yerli yerinde mizahin nasil yapilacaGini gösterdiGini belirterek, ''Bunu yaparken de doGru ve gerçek sözleri kullanarak içinde bulunduklari stresli ortamdan çikarmis ve böylece mizahin nasil yapilacaGini pratik olarak göstermistir'' diye konustu.
Dr. DoGan, Hz. Muhammed'in ihtiyar bir kadina yaptiGi sakayi ise söyle anlatti: ''Cennete girmek için dua etmesini isteyen Ensarli ihtiyar kadina Hz. Peygamber (Sen bilmiyor musun, ihtiyarlar cennete girmez) deyince,kadin üzüntüsünden aGlamakli hale gelir. Hz. Peygamber gülerek, Sen hiç 'Onlari (kadinlari) bakire, eslerine düskün ve hepsini ayni yasta kilmisizdir' ayetini okumadin mi?' dedi. Hz. Peygamber onun ihtiyar haliyle deGil de, genç bir kiz olarak cennete gireceGini böyle bir sakayla bildirmistir.'' Dr. DoGan, islam'in ilk dönemindeki mizaha bu bakis açisi ve örneklerin, mizah edebiyatinin gelismesinde önemli bir etken olduGunu sözlerine ekledi.
Her alanda olduGu gibi mizah konusunda da yol göstericimiz, önderimiz Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'dir. Bizler her isimizde olduGu gibi mizahta da en iyi olmaya çalismaliyiz. Oluyoruz da. Edebimizle, bilgi birikimimizle, becerimizle...Birilerine kirilip da yeteneklerini kullanmayi bir kenara birakmislar varsa...Barisin kendinizle artik. Cenab-i Hakk o yeteneGi size verdi, baskasina deGil.