Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
insan haklarini peygamberimiz 1400 sene evvel gçördü
VEDA HUTBESiNiN ve insan haklarinin önemi
degerli kardesler bm nin yeni aldigi insan haklari beyannamesini peygamberrmimz 1400 sene evvel vermistir.
iki cihan serveri, fahri kainat efendimizin, on binlerce müslümana hitaben irat buyurmus olduklari veda hutbeleri çok kapsamli bir hutbedir. Hitabet sanatinin en güzel örneGinin verildiGi bu hutbede , islamin emir ve yasaklari toplu olarak bir kere daha özetlenerek tastik ve ikrar edilmistir.
Efendimiz hazretleri: Rabbine ruhunu teslim etmeden kisa bir süre önce veda hutbesi adi verilen esas itibariyle(insan haklari beyannemasi) mahietindeki tarihi konusmasini yapti. Dikkat edilirse muhataplarina çoGunlukla ‘’Ey insanlar kalibiyla hitab ediyor..Bu seslenis 1400 küsür sene evvel günümüze çaglarida asarak gelmis ve özelliGini bütünüyle korumakla olan bir seslenistir.21, yüzyilda da yankilanacak ve kiyamete kadar geçerliliGini koruyacak bir mübarek sedadir.
islamda insan haklari konusu nu iyi kavramak için önce su iki kavramin tanimlarinin yapmakta fayda vardir.insan ve hakk .insan akil ve yüksek bir zeka sahibi .ruh cevheriile mücehhez.Allaha kulluk gibi ulvi bir gaye için yaratilmis.iman ile küfür hayir ile seeri.iyi ile kötüyü .güzel ile çirkini .faydali ile zararliyi.ve adalet ile zülmü bir birinden ayirt etme kabiliyetine ve idrakine haiz olan sosyal bir varliktir.Allah c c söyle buyurmaktadir..Muhakkak biz insani mükerrem serefli kildik.isra sur esi 70 ayet.”Gerçekten biz insani en güzel biçimde yarattik.tin süresi4 ayet.
Böylece görüldüGü gib insan hem makam olarak hemde suret olarak Allah tarafinda üstün ve müserref kilinmistir.Dolaysiyla ona ait olan her seyde müserref ve mukaddes kilinmistir.
Hakk ise .:Her zaman her yerde ve her sart altinda dogru olan deGismeyen gerçektir.
Hak sadece maddi olarak sinirli deGildir.Zira hakk manevi olarak mukaddes sayilmistir..söyleki ana babanin evlatlari üzerindeki haklari komsuluk haklari.ögretmenin öGrencisi üzerindeki haklari.ve genel olarak insanin insan üzerindeki hakki ve gayri Müslimlerin haklari gibi haklar.islam bu haklara çok önem vermis ve bu haklar veda hutbesinde özetlenmistir.
insan haklari denince ise insanlarindini inanç.hayati,siyasi,iktisadi,sosyal,ve sayahat haklarinin ,din dil irk ve renk ayrimi yapmaksizin güvence altina almak,korumak,ve kullanilmasi için imkani tanimak anlamina gelir.
Sözkonusu haklar,islamda insan haklari yerine “kul hakki” kavrami kullanilmaktadir.
Ayrica islam,insan larin yani kullarin haklarini belirlemis irklari,dinleri,dilleri,ve renklerei ne olursa olsun herkesin olmazsa olmazlari olarak saymistir.ve söyledir.
1*Din güvenliGi inanç hürrüyeti de bunun içindedir
2*can güvenliGi
3*akil güvenlGi(fikir hürriyeti,eGitim ve öGretim haklari bunun içindedir.
4*nesil güvenliGi(ailenin maddi ve manevi her türlü tehlikeden korunmasi)
5*Mal güvenliGi(mülk edinme hakki)
islamda ,sözkonusu maddi ve manevi haklar mukaddestir.Makami konumu ve gücü ne olursa olsun hiç kimse hiçbir sekilde bu haklara haksiz yere dokunma,tecavüz ve saygisizlik etme hakki ona sahip deGildir.
Peygamberimiz veda hutbesinde söyle buyurmustur.
Ey insanlar!rabbiniz birdir.Babanizda birdir.hepiniz ademin çocuklarisiniz adem ise topraktandir.Allah katinda en kiymetiniz,takvada en üstün olaninizdir.Arabin araba olmayana bir üstünüGü yoktur.üstünlük yalniz takvadadir.Kimin yaninda bir emaneti varsa onuonu sahibine versin.Ey insanlar!kadin haklarini gözetmenizi ve bu husuta Allahtan korkmanizi tavsiye ediyorum.sizin kadinlar üzerindeki halklariniziz,onlarin sizin üzerinizde haklari vardir.Ey insanlar Allah c.ca kurani keriminde her hak sahibine hakkini vermistir.veda hutbesinde bir bölüm olarak zikrettiGimiz bu evrensel haklar beyannamesini biraz deGisik seklini birlesmis milletler ancak yirminci asirda ilan etmistir.
Peygamberimiz veda hutbesinde cahiliye devrini kapatiyor insanlik alemine saadet ve mutluluk ufuklarini yeniden bir kere daha açiyordu.kan davasinin,faiziz,kiz çocuklarini diri diri topraga gömmeyi,kadini bir esyadan farksiz görmeyi,köleleri insan saymamayi,fala bakmayi,kumar oynamayi,,içkiyi,zinayi,puta tapmayi,ve bunlar gibi cahiliye adet ve alenililerini ortadan kaldirmistir.
!Kisa fakat her cümlesinde büyüyk manalar ifade eden bu hutbede pek çok meseleler ele alindi.23 sene devam eden peygamberlik devresinin kisa özeti verili
ayeti kerime bnazil oldu.”bu gün kafirler dinimizde n umutlarini kestiler.artik onlardan korkmayin benden korkun.” Bu haber mümünleri sevindiren ,müsrklerin ümitsizliGe düstüklerini bildiren haberdir.bu haberi veren ayetin devaminda cenabi hak islam dininin kemal buldugunu söyle beyen ediyor.”bu gün sizin dinininzi kemale erdirdim..üzerininzdek inimetimij tamamladim ve size din olarak müslümanliGi verip onda an hosnut oldum.Maide4”bu haberi duyan sahabe sevinç gözyaslari döküyordu..
insanlik bilhassa islam tarihine altin harflerle yazilan ve milyonlarca insanin kalbine bir daha silinmemek üzere yo laçan veda hutbesi ve onun ifade ettGiG mana sözlerle anlatililamaz .su kadarini söyleyelimki yüce peygamber bu hutbesiyle “insana insanliGni ve müslümanca yasamayi öGtertmis ve tavsiye etmistir.bize düsen vazife ona sarilmaktir.