Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
Gök Gürültüsü Allah'i Hamd ile Tesbih Eder"
Yilda 3 milyar yildirim…
Saatte 96.000 km hizla hareket eden ve 30.000 oC isi açiGa çikaran muazzam birer enerji kaynaGi…
Allah’in var ettiGi en görkemli atmosfer olaylarindan biri olan yildirimin nasil olustuGunu ve nasil bu kadar yüksek miktarda enerjiyi açiGa çikardiGini hiç düsündünüz mü?
SaGanak yaGmurda, atmosferdeki elektriGin bosalmasi esnasinda olusan parlak isiklardan meydana gelen simsekler ve yildirimlar, birer iklim olayi olmanin yani sira ayni zamanda binlerce santralden daha fazla elektrik üreten enerji kaynaklaridir. Bu doGal enerji kaynaklarinin nasil olustuGu ve ne kuvvette isi ve isik yaydiklari sorularinin yanitlari, Yüce Rabbimiz’in sonsuz gücünü ve ihtisamli yaratma sanatini gözler önüne seren birer yaratilis harikasidir.
Yarim Saniyede Olusan ihtisam: simsek Mucizesi
Tek bir simseGin yaydiGi enerji dahi Amerika’daki tüm elektrik santrallerinin ürettiGi enerjiden daha fazladir.
Bir simsek çakisi 3 aydan daha fazla bir zaman için 100 watt’lik bir ampulü yakabilir.
Bir simseGin yere temas noktasinda hava 25.000 oC’ye kadar isinir. simseGin hizi saniyede 150.000 km’dir, ortalama kalinliGi 2.5-5 cm’dir.
simsek yeryüzünü kaplayan bitki örtüsünün yasamini devam ettirebilmesi için önemli olan nitrojen moleküllerini üretir.
Ortalama simsek çakmasi 20.000 amper elektriksel güç içerir. Bir kaynakçi çeliGi kaynakla birlestirmek için yalnizca 250-400 amper kullanir.
simsek saniyede 150.000 km yani neredeyse yari isik hiziyla hareket eder ve sesten 100.000 defa daha hizlidir.
simseGin yaydiGi isik 10 milyon tane 100 wattlik ampulün yaydiGi isiktan daha fazla aydinlik verir. Örneklendirmek gerekirse; istanbul’daki her evde bir ampul yansa, çakan tek bir simsek etrafi bunlardan daha fazla aydinlatir. Allah, Kuran’da simseGin bu harika pariltisini söyle bildirir: “... simseGinin pariltisi neredeyse gözleri kamastirip götürüverecektir.” (Nur Suresi, 43)
simsek Nasil Olusur?
Günes isiklari ile yeryüzünde isinan hava, içinde buharlasan suyu da tasiyarak yükselir. Bu yükselen hava yaklasik 2-3 kilometreye ulasinca havanin soGuk katmanlariyla karsilasir. Bulutlarin bu yükselisleri sirasinda içlerinde olusan buz kristalleri birbirlerine sürtünerek bir statik elektrik enerjisi açiGa çikarirlar. Bu elektrik enerjisi bulutlarin üst katmanlarinda pozitif (+), alt katmanlarinda ise negatif (-) yüklü olarak birikir. Bulutun içindeki yük havayi iyonize edecek güce ulastiGinda simsek olusur.
Niçin Gök Gürler?
simsek veya yildirim etraflarindaki havayi saniyenin milyonda biri kadar bir sürede 30.000 dereceye kadar isitirlar. isinan bu hava aniden genlesir. Normal atmosfer basincinin neredeyse 100 kati bir basinçla, ses hizindan çok hizli ses dalgalari yayar. Bu aynen ses hizini geçen uçaklarda olduGu gibi kulaGimiza bir tür patlama sesi olarak ulasir. Bu patlama sesi gök gürlemesi olarak adlandirilir.
Gök Gürültüsünün Sesi ile Yildirimin isiGi Neden Yeryüzüne Ayni Anda Ulasmaz?
Çünkü gök gürültüsünün sesi bize ses hizi (havada 340 m/ saniye) ile ulasirken, simsek ve yildirimin görüntüsü gözümüze isik hiziyla (299.793 km/saniye) ulasir. Bu da iki olay arasinda belli bir sürenin geçmesine ve yildirimin isiGinin gök gürültüsünden önce yeryüzüne ulasmasina neden olur.
simsek ve Yildirim Arasindaki Fark Nedir?
Bulutla yer arasindaki elektrik yükü farki arttikça aradaki havanin da delinmesi kolaylasir ve belli bir deGerden sonra havanin delinmesiyle olusan iletken kanal boyunca buluttan topraGa veya topraktan buluta elektriksel bosalma baslar. Bulutla bulut arasinda olan elektriksel bosalmaya simsek ve bulutla toprak arasindaki elektriksel bosalmaya ise yildirim denir.
Kuran’da Bildirilen simsek GerçeGi
Kuran’da bulunan surelerden biri olan Ra’d Suresi’nin anlami “gök gürültüsü”dür. Allah bu surede, simseGin çakmasiyla olusan gök gürültüsünün Kendisi’ni tesbih ettiGini söyle bildirmistir:
”Gök gürültüsü O’nu hamd ile, melekler de O’na olan korkularindan tesbih ederler…” (Rad Suresi, 13)
Yildirim Çarpmasi Ölümü Düsündürüyor
Her yil yüzlerce insanin yasamini yitirmesine neden olan yildirim çarpmasindan saG kalan insanlarin deneyimleri, ölümü hatirlatirken insanin Allah’in karsisindaki acizliGini de gözler önüne seriyor.
Bir kisiye yildirim çarpmasi olasiliGi 700.000’de birdir ancak bu olasiliGi ve yildirimin etkilerini azimsamamak gerekir. Yildirim çarpan insanlarin kendi ifadelerine göre; elektrik akimi giysilerin fermuarlarini veya düGmelerini patlatabilmekte, olusan akimla insanlar yere düserek bayginlik geçirebilmektedirler. Yildirim çarpmasi sonucunda hastanelerin yoGun bakimlarinda 1-2 ay süreyle tedavi gören bu kimseler, beyinde meydana gelen hasarlar nedeniyle yürümeyi, yutmayi daha genel bir ifade ile yeniden yasamayi öGrenmektedirler. Bu kisiler “ölümü yasamis ve dirilmis gibi” hissettiklerini ifade etmektedirler.
Kuran’da Yüce Allah’in Hz. Musa’nin kavmine yasattiGi bir yildirim çarpmasinda bu yasananlara çok benzer bir durum haber verilmistir. Çirkin bir cesarette bulunarak, iman etmek için Hz. Musa’dan Allah’i apaçik görmeyi talep eden israiloGullari’ni Allah yildirimin buna benzer etkisine maruz birakmistir. Ayette geçen “yildirim sizi kendinizden almisti“, “ölümünüzden sonra dirilttik“ ifadeleriyle, yildirim kurbanlarinin kalplerinin durarak ölümlerinden sonra dirilmis gibi olmalarina, yasadiklari soka, bilinç ve hafiza kayiplarina isaret ediliyor olabilir. (süphesiz en doGrusunu Allah bilir.) Kuran’daki ilgili ayetler söyledir:
“Ve demistiniz ki: "Ey Musa, biz Allah'i apaçik görünceye kadar sana inanmayiz." Bunun üzerine yildirim sizi (kendinizden) almisti. Ve siz bakip duruyordunuz. Sonra sükredesiniz diye, sizi ölümünüzden sonra dirilttik.” (Bakara Suresi, 55-56)