Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
"Ihtiyacin olursa cömertten iste"
"Ihtiyacin olursa cömertten iste"
Bir sultanin ogluna nasihatleri
Eger birisinden bir sey istemeyi düsünürsen,önce onu dene, gör; o kisi cömert mi,yoksa cimri mi? Cömertse ihtiyacini dile getir,ama isteyecegin zamani iyi seç.Yani,o kisinin gönlü dar veya aç oldugu vakit isteme ki,umdugundan mahrum kalmayasin.Sonra, dilersen,mümkün olani dile, ele geçmesi mümkün olmayan seyi dileme,tâ ki elde edebilesin.
Bir istekte bulunmaya gittigin vakit, önce iyi sözler tasarla ve hos bir edep ve usulle ortaya uygun bir söz at,sonra buna uygun bir davranisla,sözü maksadina getir ve hacetini dile.Söyledigin sözlerle ona lütuf göster,(Hacet vaktinde lütuf göstermek,ikinci aracidir)demisler.Yani lütuf,sözü geçen kisi gibidir.Lütuf göstermenin, ona en yakininin söylemesi kadar yardimi verdir.Öyleyse bir dilekte bulundugun kimsenin katinda kendini bir aciz kul yerinde görmelisin.Cünkü insan,iyiligin kuludur.
Bir sey istedin ve istegin kabul edildi mi,o kisiye tesekkür et,onu hosnut et.Böylece, dilegin artarak devam eder.Nitekim, Allahü teâlâ,(Sükür,nimetin çogalmasina sebep olur) buyurur.Hem,önceki istek kabul olunca tesekkür etmek, ikinci istegin kabul olunmasinin da umududur.Birinden bir sey istedin,ama istegin kabul edilmedi; bunu da, kendi kaderinden bil.Varip,o kisiyi halka sikâyet etme,isimi görmedi,deme.Cünkü o, halka sikâyete önem verseydi,isini görürdü.
Bütün ilimlerin içinde, din ilminden büyük ilim yoktur.Bütün faydali ilimler, dinin bir koludur.Din,kökü birlik olan bir agaçtir,dallari dinin hükümleridir ve bunlari birbirinden ayiran, dünya menfaatidir.Gücün yettigi kadar din ilmine çalis,din ilmini layikiyla bilenlerin etrafinda dolas,tâ ki hem dünyayi elde edesin,hem de ahireti ele geçiresin. Allah nasip ederse,önce din ilmine yapis,çünkü o gövdedir,kalani daldir.Gövdesiz dal istemek,uygun degildir.
Eger bu dedigim islerden ilmi istersen kanaatkâr ol,yani helâli ve harami seçici ol, açgözlü olma.Gönlünde ilim sevgisini saglamlastir,dünya sevgisini gider.Söyle ki, ilme dost olmalisin, dünyaya düsman.Cefaya ve zahmete dayanikli ol. Vaktinde yatmayi ve erken uyanmayi huy edin.
Islam âlimlerinin kitaplarini okumaya,dinini dogru ögrenmeye karsi çok hirsli ol. Cok alçakgönüllü ol,burnu büyük olma.Okumaktan üsenme,faydali ne okursan, daha iyi ögrenmek için tekrarla.Âlimleri sev ve daima ilim ehline yakinlas, onlarin katinda saygili ol,edepsiz olma.Ilim ögrenmekte hirsli ol, unutkan olma.Ama hocana ve her iyilik gördügüne karsi haktanir ol.Yanindan kitap,kalem eksik olmasin, gönlün bunlardan baska seylerle dolmasin.
Lüzumlu olarak ne isitirsen,aklinda tutmaya çalis.Sözü az söyle, ileri görüslü ve ince fikirli ol.Ilim ögrenirsen, ibadette,namaz, oruç ve taat bucagina komsu ol,elbiseni daima temiz tut.Uygunsuz hareketlerin hosuna gitmesin.Baskasinin uygunsuz sözüyle hareket etme.Kendi görüsünü,baskasinin görüsünden üstün tutmamaya çalis.
Konusma sirasinda kaskati kesilip durma.Karsina,sagina soluna bakarak konus ve konusurken, sözü çevirip gevsek konusma.Toplulukta, seni dinleyen halki her an kontrol et.Ince görüslülükle iyiden iyiye bak,eger agir nükteler hoslarina gidiyorsa güzel nükteler yap.Yok, eger amiyane nükteler istiyorlarsa sen de amiyane konus.Her an açik yüzlü ol,asik yüzlü olma.Üstünü basini daima temiz tut,dinimizin yasakladigi her kötülükten kaç,emrettigi her ibadeti de yapmaya çalis.
Alinti
Selam Sevgi ve Dua Ile