Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim

Baska bir mezhep hangi hallerde taklit edilir ve telfik nedir?

Sual: Baska bir mezhep hangi hallerde taklit edilir ve telfik nedir?

CEVAP

Zaruret olmasa da,bir ihtiyac olunca baska bir mezhebi taklit caiz olur.Kendi mezhebine göre yapilamayan bir isi, baska bir mezhebi taklit edilerek yapilirken o mezhebin o konudaki sartlarini da yerine getirmek,yani farz ve müfsitlerine riayet etmek sarttir.Harac[güclük]olmadan ve sartlarini gözetmeden taklit ederse,buna telfîk denir ki caiz degildir.(Merakil-felah hasiyesi,S. Ebediyye)

Hanefiler icin birkac örnek:

1- Ihtiyac halinde her konuda taklit caiz olur.Hanefi mezhebinde olanlarin, harac [güclük] olunca,mesela doktor ameliyatta,ögrenci sinavda,güvenlik görevlisi nöbette ise, kadin emzikli veya istihazali ise,abdesti bozan özürlerde, hastalikta yahut abdest ve teyemmüm icin zorluk cekenlerin, âmânin,yer altinda calisirken namaz vaktini anlamakta aciz olanin ve canindan,malindan veya namusundan korkanin, maisetine zarar gelecek olanin, mukimken de, Hanbeli mezhebini taklit ederek,iki namazi cem ederek kilmalari caiz olur.(Hulasat-üt-tahkik, S. Ebediyye)

2- Evli bir kari kocanin,bir kere süt emerek,süt kardes olduklari meydana cikinca,diger üc mezhepten birini taklit ederek evliliklerine devam etmeleri caiz olur.Cünkü diger mezheplerde bes kere doya doya emmek gerekir.

3- Annesiyle,kizi ile,kayin validesi ile hürmet-i musahere olunca,Safii veya Maliki mezhebi taklit edilerek nikahlari yapilir ve evliliklerine devam ederler.

4- Seferde,ihtiyac hasil olunca, diger üc mezhepten biri taklit edilerek iki namaz cem edilebilir.

5- Semavi özür halinde mesela bir kimse,namazda ishalini tutamasa,cibanindan veya yarasindan kan aksa,agri ile gözünden yas gelse,burnu kanasa,kulagindan irin aksa, makattan solucan ciksa,idrarini tutamasa,basurdan kan, fistüllerden, göbekten akinti ciksa,elde olmadan gaz kacirsa,agiz dolusu kussa, abdestinin bozulmamasi icin, Maliki’yi taklit etmesi sahih olur

Safiiler icin birkac örnek:

1- Hacda karsi cinse dokununca abdestin bozulmamasi icin Hanefiyi taklit caiz olur.

2- Sekiz veya üc sinifi bulunmayinca Hanefiyi taklit ederek zekat vermek sahihtir.

3- Bir genc,bir kizi kacirsa,nikah icin kizin babasinin veya velisinin izin vermesi sarttir.Bu mümkün olmayinca, nikah yapabilmeleri icin Hanefi’yi taklit etmeleri caiz olur.

4- Bir doktor,kadin hastalari muayene ederken abdestinin bozulmamasi icin,muayene esnasinda Hanefi veya Maliki mezhebini taklit etmesi caizdir.

5- Kalabalik insanlarin bulundugu carsida,pazarda, yolcu araclarinda,karsi cinse dokununca abdestin bozulmamasi icin Hanefi veya Maliki taklit edilebilir.

Telfik nedir?

Dört mezhebin kolayliklarini arastirip,bunlari bir araya toplayarak,yeni bir kolayliklar mezhebi uydurmaya telfîk denir.Telfîk ittifakla bâtildir.Dört hak mezhep birlestirilemez,bir mezhep haline getirilemez. Mezhepsizlerin yaptiklari is,sanki geyigin boynuzunu, filin hortumunu,kangurunun kesesini,yilanin gövdesini,domuzun kuyrugunu alip,hilkat garibesi bir hayvan meydana getirmeye benziyor.

Bunlar,hem mezhepleri kabul etmezler,hem de hangi mezhebin hükmü kolay ise ona göre hareket ederler.Mesela derisinden kan cikinca Safii’de bozmaz; kadina dokununca Hanefi’de bozmaz diyerek o hükümle amel ederler.Bir mezhebe göre hareket etmezler.Buna telfîk denir,caiz degildir,haramdir. Müctehidlerin farkli ictihadlari rahmettir.Tek hüküm rahmet olsaydi Peygamber efendimiz bunu bildirir,ictihadi yasaklardi.

Alinti

Selam Sevgi ve Dua Ile

Fıkıh & ilmihal